U bent hier: Home / De spelregels / De strategische plannen / Het Kanaalplan / Context / Territoriale, sociale en economische situatie van de kanaalzone

Territoriale, sociale en economische situatie van de kanaalzone

Het kanaal Antwerpen - Brussel - Charleroi loopt van noord naar zuid door het Brusselse gewest langs de westgrens van de vijfhoek, naast het historische centrum van het gewest. Het grondgebied langsheen het kanaal komt grotendeels overeen met de 19e-eeuwse industriebuurten. In de 20e eeuw is de industrie er echter verdwenen, zodat een kwetsbaar stadsweefsel (met een verwaarloosd industrieel erfgoed en veel leegstand) en een fragiel sociaal-economisch netwerk overbleven.

Vandaag concentreren zich in deze centrale wijken, die onderling erg verschillen wat betreft hun stedelijke vormgeving en hun relatie met het kanaal, talrijke problemen: een dichte, jonge en kosmopolitische bevolking als gevolg van immigratie, een hoge werkloosheidsgraad, een laag opleidingsniveau, een verouderd woonbestand, grote behoefte aan voorzieningen qua gezondheid, onderwijs en cultuur, gebrek aan groene ruimten, enz. Kenmerkend voor het stadsweefsel is de manier waarop grote percelen van de voormalige industrieën en kleinere percelen bestemd voor huisvesting met elkaar vervlochten zijn. Dankzij de recent afgewerkte metrolijn zijn deze buurten opgenomen in het openbaarvervoernet van het Brusselse gewest.

Het noorden van de kanaalzone wordt gekenmerkt door grote stedelijke en landelijke entiteiten, waarbij grote terreinen worden ingenomen door de sites van Thurn & Taxis, Schaarbeek-Vorming, een deel van het havengebied, zones met secundaire economische activiteit en de zaken- en bestuurswijk Brussel-Noord. Opmerkelijk is het losse stadsweefsel, bestaande uit villawijken en landbouwgebied.

Ten zuiden van de kanaalzone bevinden zich bedrijventerreinen, een aantal havenactiviteiten en een kwetsbaar weefsel met ingesloten, dichtbewoonde wijken (Kuregem, Zuidstation, enz.) naast minder dichtbevolkte wijken zoals de CERIA campus.

 

 

Deze uiteenlopende buurten en stadsgehelen bieden talrijke investeringsmogelijkheden. Vele vrije ruimten moeten er een nieuwe bestemming krijgen, openbare ruimten zijn in slechte staat en moeten worden geherstructureerd, het versnipperd stadsweefsel moet (opnieuw) worden 'verweven', en industrieel bouwkundig erfgoed moet worden geherwaardeerd in een stedelijk landschap waarop het kanaal duidelijk zijn stempel drukt.

Sinds een twintigtal jaar doet de overheid in deze buurten grote investeringen, onder meer in het kader van de programma's voor stadsrenovatie (voor de centrumwijken). Verder zijn er verschillende grote stadsprojecten met een grootstedelijke dimensie: het project Haven Zuid met de ontwikkeling van de slachthuissite Abatan en de renovatie van het gebouw van de Oude Maalderij van Anderlecht, de multimodale pool van het Weststation, de ontwikkeling van de sites Thurn en Taxis en Schaarbeek-Vorming.

De vele openbare en privé-initiatieven en de vele lopende plannen, door de verschillende overheidsactoren ontwikkeld voor de kanaalzone of het hele gewest, zoals het Masterplan van de Haven, het EFRO-project op het vlak van stadsmarketing op de prioritaire interventiezone (PIZ), het DGewOP, het demografisch gewestelijke bestemmingsplan (demografisch GBP) of het 'gidsplan' voor de Wijkcontracten, bewijzen het belang dat talrijke actoren aan deze zone hechten.

Document acties